Budowa i działanie jednoliniowych układów smarowania
Jednolite układy smarowania stosuje się przy obrabiarkach CNC do metalu i drewna, w maszynach do przetwórstwa tworzyw sztucznych, a także w innych urządzeniach małej i średniej wielkości. Odpowiednie smarowanie pozwala na płynną, wydajną i bezawaryjną pracę. Układy centralnego smarowania można podzielić na kilka rodzajów. Tutaj dowiesz się, czym charakteryzuje się jeden z nich.
Budowa jednolitych układów smarowania
Układy tego rodzaju charakteryzują się niskimi kosztami elementów i zabudowy, prostą budową oraz obsługą, która nie stanowi większych problemów. Składają się one z:
- pompy smarowej lub olejowej,
- zaworu głównego (odprężającego),
- przewodu głównego (może być rozgałęziony),
- dozowników jednoprzewodowych,
- przewodów smarowych doprowadzających środek smarowy do punktów smarowania,
- systemu sterowania.
Jednoliniowe układy smarowania są wrażliwe na zanieczyszczenia środka smarnego. Jest nim olej o lepkości 50-1000 cST lub półpłynny smar o klasie konsystencji 0-00-000 według NLGI. Pozwala to osiągnąć średnią wydajność wielkości 5-200 punktów smarowniczych. Ilość środka smarnego zależna jest od wielkości tłoczka dozującego i typu dozownika oraz liczby cykli smarowania wykonywanych przez układ. Długość linii smarowniczych może osiągać do 20 metrów. Pompy przeważnie mają budowę kompaktową i zawierają czujniki ciśnienia oraz wyłączniki czasowe, które sterują zaworem odprężającym wbudowanym w pompę. Rozległe układy mogą wymagać zewnętrznej instalacji wyłączników ciśnieniowych i zaworów odprężających. Zdarza się, że układ sterowania trzeba umieścić w szafie sterowniczej z dala od jednostki centralnej.
Działanie jednoliniowych układów smarowania
Smarowanie poszczególnych elementów w celu niwelowania tarcia jest kluczową czynnością do poprawnego działania wielu maszyn. Układy smarowania umożliwiły rezygnację z ręcznego nakładania środka smarnego – czynności dużo bardziej pracochłonnej i mniej dokładnej. Jednoliniowy układ smarowania zasilany jest z pompy średniociśnieniowej. Tłoczy ona środek smarowy ze zbiornika, przez zawór główny, do przewodu zasilającego dozowniki. Rosnące ciśnienie wpływa na przesuwanie się tłoczków w dozownikach, które dozują smar w określonych proporcjach. Wtedy układ smarowania zostaje wypełniony. Praca pompy zależna jest od czasu pracy ustawionego na sterowniku. Sygnał z czujnika ciśnienia sprawia, że sterownik przełącza zawór główny. Ciśnienie spada, dzięki czemu odpręża dozowniki i przewody, a także cofa tłoczki do pozycji wyjściowej. W ten sposób układ przygotowuje się do kolejnego cyklu pracy. Dozowniki w poszczególnych punktach smarowania dopasowane są do wymaganej wydajności.
Powyższe działanie dotyczy wyporowych układów smarowania. Drugim rodzajem są kryzowe układy smarowania, które składają się z zaworów kryzowych i pompy. Kryzy wyposażone są w zawory zwrotne, które zapobiegają cofaniu się oleju. Montuje się je bezpośrednio w punkcie smarowania lub w listwie rozdzielającej. Kryzy występują w układach o okresowym lub ciągłym działaniu. Znajdują one zastosowanie w małych obrabiarkach, sprzęcie drukarskim i maszynach do obróbki drewna.
